Değişen ekonomik konjonktürle sektörel ve politik belirsizlikler yönetim kurullarının gündemlerini doğrudan etkilemeye devam ediyor. Oyunun kuralları değişiyor.
Yönetim Kurulu Üyeleri Derneği (YÜD) ve Bain & Company İstanbul Ofisi tarafından bu yıl ikincisi gerçekleştirilen “Türkiye Yönetim Kurulu Barometresi 2023” araştırmasının sonuçlarına göre, önümüzdeki dönem için şirketlerin yatırım iştahında düşüşler olmakla birlikte teknoloji yatırımları göreceli olarak daha az etkilenecek. Şirketlerin yatırım iştahları bütün yatırım kategorilerinde önceki seneye göre kayda değer düzeyde düşüş gösterirken, teknoloji ve altyapı yatırımları yüzde 61 ile bu düşüşten göreceli olarak daha az etkilenmiş durumda.
Bunun sebebinin, yapay zekâ ve ilgili teknolojilere yükselen ilgi olduğu düşünülüyor. İstihdam planlarında ise yatırım planlarının aksine görece olumlu bir görüntü olduğu gözlemleniyor. Bir önceki yıl yüzde 26 olan istihdamı artırmayı planlayan şirket oranı 2023’te önemli bir yükselişle yüzde 39 seviyesine ulaşmış durumda.
Yönetim kurulları şirketlerin dijital dönüşümlerine hız kesmeden devam etme yöneliminde. Yatırım planlarının aksine istihdam planlarında kısmi olumlu beklenti mevcut. 2023 yılında Türkiye’deki şirketleri etkileyebilecek en önemli 3 risk olarak iklim krizi ve sosyal riskler, finansman ve nakit yönetimi ve sektörel ve politik belirsizlikler ön plana çıkıyor.
Yönetim Kurulu Üyeleri Derneği Başkanı Mehmet Sami, Yönetim Kurulları Etkinlik Skoru’nda geçtiğimiz yıla kıyasla bir artış olduğunu belirtiyor. Sami, “Geldiğimiz noktada sürdürülebilirlik gündemi ve ÇSY (çevre, sosyal, yönetişim – ‘ESG’) kriterleri kapsamında dünyada ve ülkemizde geliştirilen yeni standartlar yönetim kurullarının şirketin devamlılığı ve büyümesi için doğru stratejiler geliştirmesi gerektiğini bir kez daha gösterdi” diyor.
Ayrıca, şirketlerde hakim ortakların, bir kurumun kaderini belirleme yetkisine sahip yönetim kurullarının kompozisyonu, gündemi, komite oluşturma ve çalıştırma kabiliyeti, risk ve fırsatların değerlendirilme kapasitesi gibi konuları daha fazla sahiplenmeleri gerektiğini de gözlemlediklerini ekliyor.
Araştırmanın bu sene ÇSY konularına daha fazla odaklandığını ifade eden Bain & Company Türkiye Ortağı Volkan Kara, “Çevresel sürdürülebilirlik konusuna kurul gündemlerinde geçtiğimiz yıla kıyasla daha fazla vakit ayrılmasına karşın katılımcıların büyük çoğunluğunun bu konuya yine de yeterli zaman ayrılmadığını düşündüğünü görüyoruz.
Aynı zamanda, ‘Avrupa Yeşil Mutabakatı ve karbon vergisi’ de yönetim kurullarında en az zaman harcanan konulardan olarak dikkat çekiyor. Gelişim alanı olarak karşımıza çıkan diğer konular ise yönetim kurullarının üye çeşitliliği ve performans değerlendirme mekanizmalarının etkinliği. Kurul üyelerinin demografi ve yetkinlikler açısından çeşitliliğinin artırılması ve efektif performans değerlendirme mekanizmalarının tesis edilmesi yoluyla yönetim kurullarının etkinliklerini artırabileceklerini öngörüyoruz” ifadesinde bulunuyor.
En etkin YK finansal hizmetlerde
2022 yılında 1-5 arası skalada 3,6 olan Türkiye’deki Yönetim Kurulu Etkinlik Skoru, 2023 senesinde yüzde 8 artarak 3,9 düzeyinde gerçekleşti. Finansal hizmetler 4,2 ile en etkin yönetim kuruluna sahip sektör olurken kimya, ilaç, petrol ve plastik imalatı 3,5 ile en düşük skoru aldı. Yönetim kurullarında en çok vakit harcanan konu olarak “şirket performansı – operasyonel ve finansal” başlığı öne çıktı. Bunu şirket vizyon, misyon ve stratejisi ve organizasyona değer yaratacak projelerin işleyişi başlıkları takip etti. En az vakit harcanan konular arasında ise Avrupa Yeşil Mutabakatı ve karbon vergisi ve yönetim kurulu çeşitliliği yer aldı.
