Ticaret Bakanlığı’nın AB ve STA ülkeleri dışındaki Çin, Japonya, Güney Afrika, Vietnam gibi ülkelerden gerçekleşecek elektrikli araç ithalatına yönelik getirdiği yeni şartlar otomotiv sektöründeki tüm dengeleri değiştirdi. Özellikle 7 bölgede 20 adet servisin bizzat kurulma zorunluluğu hem mevcut ithalatçıların hem de Çin’den elektrikli araç getirecek şirketlerin kriz masası kurmasına neden oldu. Çünkü, Çin’den elektrikli araç ithal eden distribütörlerin en fazla 1 veya 2 tane servisi kendisine ait. Tebliğin yürürlüğe gireceği 29 Aralık 2023’e kadar yeterli servis ağını kurmaları ise neredeyse imkânsız. Görüştüğümüz sektör temsilcilerinin ortak talebi en azından 3-4 ay kadar süre tanınması.
ÇİNLİLER NE DÜŞÜNÜYOR
Türkiye’de fabrika kurmayı da planlayan Çinli Skywell’in distribütörü Ulu Motor’un CEO’su Mahmut Ulubaş, şu anda kendileri tarafından kurulan bir adet servis bulunduğunu belirterek, “Normalde servis ağı bayilikler/Franchise şeklinde kuruluyor. Ruhsat, sertifika süreçleri, personel eğitimi gibi konular düşünüldüğünde bir ayda 19 servisi açmamız çok zor. Bize en az 3-4 aylık süre lazım. İlave gümrük vergisinden sonra alınan bu karar Çinli ortaklarımızda tepkiye yol açtı ama yatırımın etkilenmemesi için uğraşıyoruz. Fabrika yatırımı için devrede Macaristan da var” dedi. Ulubaş, Ticaret Bakanlığı’nın aldığı tedbirlerin tüketiciler için çok faydalı olduğunu ancak özellikle servis kısmı için biraz zaman gerektiğini söyledi.
‘DEĞERLENDİRİYORUZ’
Tebliğ, Türkiye’ye elektrikli araç getireceğini açıklayan şirketlerinden ana gündemine oturdu. Geçtiğimiz günlerde Gürsesler Şirketler Grubu bünyesindeki GRS Automobility, Çin’in başarılı elektrikli araç start-up’larından Hozon Neta’yı Türkiye’ye getireceğini açıklamıştı. GRS Automobility Genel Müdürü Vedat Uygun, “Konuyu oturup değerlendireceğiz ve yol haritamızı belirleyeceğiz. Bir çözüm yolu bulunacaktır diye düşünüyorum ki şu anda sadece biz değil bütün sektör bu konuyu değerlendirme aşamasında” diye konuştu.
DACİA SPRİNG ETKİLENMEYEBİLİR
Düzenleme sadece AB ve STA ülkelerini değil, Avrupalı olup Çin’de araç ürettiren yani Çin menşeli olan modeller için de geçerli. Şu anda Türkiye’de Dacia’nın uygun fiyatlı elektrikli otomobili Spring bu kapsama giriyor. Yine BMW, Çin’de ürettiği elektrikli İX3’ü isteğe bağlı olarak Türkiye’ye getiriyor. Volvo da Çin’de ürettiği EX30 için Türkiye’den sipariş almaya başlamıştı. Bu markalar da Çin’den elektrikli araç getirdikleri için 7 bölgede 20 servisi bizzat kurmak zorunda. Özellikle Spring uygun fiyatıyla Türkiye için önemli bir model ancak MAİS AŞ Genel Müdürü Dr. Berk Çağdaş’ın verdiği bilgilere göre, düzenlemeden etkilenmeyebilir. Çağdaş, konuyla ilgili sorumuzu, “Şu anda çalışma yapıyoruz. Çok geniş ve donanımlı bir bayi teşkilatımız olduğu için pek direkt etkilendiğimiz söylenemez”
şeklinde yanıtladı.
SEKTÖR NE BEKLİYOR
Tebliğin yürürlüğe gireceği 29 Aralık 2023’e kadar yeterli servis sayısına ulaşmanın zor olduğunu belirterek en az 3-4 ay ilave süre talep ediyorlar. Servis ağının ‘bizzat’ kurulması yerine AB ve STA ülkelerine ait markaların yaptığı gibi bayilikler vererek 7 bölgede 20 servise ulaşabileceklerini belirtiyorlar.