CNN TÜRK Ankara Temsilcisi Dicle Canova bakanlık kaynaklarından edindiği bilgileri paylaştı; Türkiye, kabul ve teklif mektubunu imzaladı. Bunu bende Ankara’dan doğrulattım. Ama neden ‘Süreç ilerliyor’ demekle yetinildi dün. Çünkü, Ankara’ya göre ‘Henüz bizim açımızdan süreç tamamlanmadı’ deniyor. Kabul ve teklif mektuplarının daha önce çalışılmış liste üzerinden şekillendiği ve yürürlüğe girdikten sonra da bu listenin eksiltilebileceği, değiştirilebileceği belirtiliyor, bu yönde mesajlar veriliyor.
PAKETTE DEĞİŞİKLİK OLACAK
Yani önümüzdeki günlerde şu an imzalanan paketteki listede değişiklikler olabilir. O yüzden Ankara net bir açıklama yapmaktan kaçınıyor. Bu paket içerisinde alınacak olanların teslimatının bitmesi 2040 yılını bulan bir proje, bir perspektif. Dolayısıyla buradan bakıldığında ihtyaçların zaman içinde değiştiği ve değişebileceği üzerinde duruluyor, buna atıf yapılıyor.
Bir kere yerli ve milli muharip uçak KAAN için 2028’de envantere girmesi için yoğun bir çalışma yürütülüyor. Bu önemli… HÜRJET var. Diğer yandan Türkiye, Eurofighter almak istiyor. Alacağı konusunda bir hayli umutlu. Tüm bunlarla birlikte yerli, milli mühimmat üretimi de artmış vaziyette.
Dolayısıyla ihtiyaçlar yeni duruma göre yeniden değerlendiriliyor. O nedenle imzalanan paketteki listede değişiklik söz konusu olacak, öyle görünüyor.
MEVCUT PAKETTE NE VARDI?
70 modernizasyon kiti, bir takım mühimmatlar ve 40 F-16’nın alınması vardı. Bu liste değişecek, ben öyle anlıyorum. Belki önümüzdeki günlerde Milli Savunma Bakanlığı daha net bir açıklama yapacaktır.
F-16’LAR NEREDE ÜRETİLECEK?
Bu konuda da halen görüşmeler sürüyor. Türkiye, TUSAŞ’ta üretiminin yapılması üzerinde duruyordu. Ama bir taraftan da TUSAŞ, KAAN’a tüm mesaisini harcıyor. Dolayısıyla F-16’ların üretilip Türkiye’ye gelmesi söz konusu olabilir. Görüşülen konular arasında halihazırda.
Bu ayın sonuna kadar sürecin tamamlanması ve Türkiye’nin ilk taksiti yatırarak alımı başlatması da bekleniyor. İlk F-16’ların da en erken sürede 2028’de gelebileceği üzerinden bir tahmin yürütülüyor.
Ankara açısından temkinli olunmasının nedeni; imzalar atıldı ama pakette değişiklik olabilir. Bu nedenle süreç tamamlanmadığı için net açıklama önümüzdeki günlere bırakıldı. ABD’nin ileri adımlarının nedeni ise iki ayaklı, birincisi; Türkiye’ye sunulan 23 milyar dolarlık paketi ABD garantiye almak istiyor. Bu rakam listeye son hali verilince netleşecek. Eksiltmeler, değişiklikler yapılırsa zaten rakam aşağıya inecek. ABD’li firma Lockheed Martin’den geçen hafta teknik bir ekip Ankara’daydı. Onlarla da konuşuldu. Ama henüz süreç tamamlanmadığı için fiyat meselesi açıklanmıyor dediğim gibi. Liste değişebilir rakam aşağılara çekilebilir.
ABD’nin ileri adımlarının ikinci neden ise; ABD’nin vermek istediği bir mesaj var. Artık yeni bir dönem başladı. Türkiye ile iş birliği yapmak isteniyor. Suriye-Gazze-Ukrayna bölgedeki gerginliklerin tamamında Ankara ile çalışma arzusu var. Çin’e yoğunlaşmak bu bölgeden elini ayağını çekme arayışlarında çalışabileceği partner Türkiye. ABD ilişkilerin düzeldiğini anlatma çabası içinde yorumları var.
Bir de not ileteyim: Dün ABD Büyükelçisi Milli Savunma Bakanı ile el sıkıştıkları bir fotoğrafı “F-16 sürecinde bugün ileriye dönük önemli bir adım atıldı” notu ile paylaşmıştı. Bu da anlaşmanın el sıkışma görüntüsü gibi algılandı ama öyle değil. Edindiğim bilgilere göre o fotoğraf ABD Deniz Kuvvetleri Komutanı’nın geçen haftaki ziyareti sırasında çekildi yani yeni değil ve F-16 süreci ile bağlantısı yok. Kaldı ki kaynaklar imzaların savunma bakanlıklarında, daire başkanlığı düzeyinde atıldığını, Bakan ile bir ilgisi olmadığını vurguluyor. Teknik personel arasında yazışmalar yapılıyor, mesele onlar üzerinden gidiyor. Bakanlar sadece yönlendirici. Özetle evet kabul ve teklif mektuplarına imza atıldı ama pakette değişiklik olabilir. Süreç Haziran ayı ortasına doğru netleşecek. Önümüzdeki günlerde MSB açıklama yapabilir.